Döviz Ve Altında Kambiyo Vergisi Düşürüldü!

Geçtiğimiz aylarda 5 kat artması ile, bilmeyen bir çok kişi tarafından daha bilinir hale gelen kambiyo vergisi ile ilgili yeni bir değişiklik daha hayata geçti. Peki Kambiyo vergisi ne demek? Para yada para yerine kullanılan belge, emtia ve dövizlerin değiş tokuş işlemidir. Bu kapsamda para alış ve satış ile ilgili işlemleri kapsamaktadır.

• Döviz Alış/Satış İşlemi İptal Edilir Mi? makalemizi okumak için tıklayın

Peki kambiyo tahsilatı nedir? değiş tokuş işlemlerinde belirttiğimiz gibi belirli bir oran üzerinden ve belirlenen para birimi üzerinden gerçekleştirilen tahsilat işlemidir. Son dönemde mevduat faizlerinin düşüşü ile bir çok yatırımcı tarafından döviz ve emtialara büyük bir geçiş yaşandı. Bunu Bankalardaki döviz mevduat hesapları rakamının yüksek olmasından ve vadeli hesaplarda TL bakiyeden çok yabancı para mevduatların olması gösteriyor aslında.

Döviz Kambiyo Vergisi ve Altın Kambiyo Vergisi Kaç Oldu?

Yüzde 1 olarak tahsil edilen kambiyo vergisi, 6802 sayılı Gider Vergileri kanununun 33. maddesinde yer alan Banka ve Sigorta muameleleri vergisi nispetlerinin tespiti hakkındaki 28/08/1998 tarihli ve 98/11591 sayılı Bakanlar Kurulu kararının eki kararda değişiklik yapılmasına ilişkin ekli kararın yürürlüğe konulmasına, 6802 sayılı kanunun mezkur maddesi gereğince karar verilmiş olup Cumhurbaşkanı kararıyla yürürlüğe girdi.

• Döviz Alış/Satış İşleminde Bankamı Forexmi? makalemizi okumak için tıklayın

29/09/2020 tarihli ve 3031 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı gereği; 13/07/1956 tarihli ve 6802 sayılı Gider vergileri kanununun 33. maddesinde yer alan banka ve sigorta muameleleri vergisi nispetlerinin tespitine ilişkin 28/08/1998 tarihli ve 98/11591 sayılı Bakanlar kurulu kararının eki kararın 1. maddesinin 1. fıkrasının e bendinde yer alan yüzde bir ibaresi binde iki şeklinde değiştirilerek yayınlandığı tarih itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Kambiyo Vergisi Neden Arttırılmıştı?

Makalenin başında da belirttiğimiz üzere yerli yatırımcı tarafından döviz ve emtialara gelen alış işlemleri, ülkemizde kurun hızla yükselmesine çanak tuttu diyebiliriz. Yabancı yatırımcı yapılan ekonomik önlemler kapsamında çok söz sahibi olmasa da yerli yatırımcı kurun seyri konusunda şu anda oldukça etkili diyebiliriz. O dönem itibari ile yatırımcının döviz alımını frenlemesi adına alınmış bir önlem ve ek olarak vergi kalemlerinde artış olarak düşünülmüş olabilir.

Peki kambiyo vergisinin artmış olması yerli yatırımcıyı döviz alımından uzaklaştırdı mı? Kesinlikle döviz alımından uzaklaştırmadığını söyleyebiliriz. Sebebine gelecek olursak kısa süreli al sat yapan küçük yatırımcı Bankalardaki yüzde birlere varan kur makasına ek olarak kambiyo vergisinin yüzde bir olması ile döviz alımında yüzde iki zarar ile işlem yapmaya başladı. Hal böyle olunca küçük yatırımcıda maliyetinin yükselmesi sebebiyle uzun vade yatırımcı durumuna geldi.

Bu da arada bir kar satışı yapılmasını engelleyerek daha büyük kazanç beklentisi ile bekler duruma geldiler. Bu dönemde kısa sürelide olsa nakit döviz çekimlerine vergi getirilmesi ile insanlar aldıkları dövizleri bozdurmadan bekler duruma geldiler. Sokakta etrafınızdakileri dinliyor iseniz bu dönemde döviz aldığına tanık olma ihtimaliniz yüksek. Bunun gibi farklı bir çok sebep daha sayılabilir tabi ki ama ekonomi patronları bu hatadan bir kaç ayda vazgeçmek durumunda kaldılar.

Kambiyo Vergisi Neden Düştü? 

Ekonomi otoriteleri tarafından yapılan farklı hesaplamalar ile artırılan kambiyo vergisi bu süreçte yaşanan olaylardan dolayı tekrar binde ikiye düşürüldü. Peki kambiyo vergisi indirimi neden yapıldı? Kambiyo vergisi yüzde 1 olarak arttıktan sonra ekonominin içinde yer alan yani bankalar aracılığı ile işlem yapan bir çok yatırımcı iş yapma şeklini değiştirmek durumunda kaldı. Yani işlemler yapılmaya devam etse de finans sistemi aradan çıkarıldı.

Yani altın yada döviz alacak yatırımcı yüzde 1 kambiyo vergisi ödememek için kapalı çarşıya, kuyumculara, döviz bürolarına yada kripto para borsalarına yöneldi. Bir anda finansal varlıklar yani bankalar üzerinde bulunan döviz ve altın hesaplarında azalmalar söz konusu oldu. Yani kısaca para ekonomik sistemden çıkarak yastık altına geçiş yaptı diyebiliriz. Peki ekonominin içinde iken yastık altına aktarılan paranın ekonomiye etkisi nedir?

Yatırımcı döviz yada altın alımını Bankadan gerçekleştirdiği sürece ekonomik sistemde yer alan bu bakiyeler ile TCMB kaynaklarını yüksek gösterebiliyor yada kredi bulma anlamında rezervleri yüksek göstererek kaynak olarak kullanabiliyordu. Yatırımcı diğer piyasalardan döviz alımı yapsa da finansal sisteme parayı sokmadığı için döviz bulma konusunda ekonomi otoritelerini zor durumda bırakmış olacak ki vergiler eski haline indirildi.

Kambiyo Vergisinin Düşmesi Döviz Alımını Nasıl Etkiler?

Son bir haftadır TCMB, BDDK ve Maliye Bakanlığı tarafından atılan adımlar doları sınırlı ölçüde tutabilirken rekor seviye olan 7,87 seviyesine tekrar değmesini şimdilik engelledi diyebiliriz. Fakat bir çok ekonomist dış ticaret açığının yüksek olması, turizm gelirlerinin bu yıl beklenen seviyede olmaması, merkez bankası rezervlerinin düşük olması ve yurtdışı borçlar gibi bir çok nedenden dolayı artış beklediklerini iletiyorlar.

Bu yapılan hamleler şimdilik etkisini göstermiş olsa gerek ki dolar kuru 7,71 seviyelerinden işlem görmekte. Tabi kambiyo vergisinin düşürülmesi ve buna ek olarak vadeli mevduat hesaplarından tahsil edilen stopaj oranının uzun vadeli mevduat yapılması durumunda düşmesi gibi ikinci hamle ile düşüş devam etmektedir. Tabi yerli yatırımcının mevcut faiz oranları ile TL vadeli mevduat tarafına geçeceği tartışma konusu.

Ekim ayında para politikası toplantılarında gelebilecek faiz arttırımları yatırımcıyı belki TL mevduat tarafına çekmeye yardımcı olabilir. Fakat kemik bir döviz yatırımcısı var ki ne yapılırsa yapılsın TL ‘de beklemeyerek yabancı parada beklemeyi tercih ediyor. O yüzden dövizin gidişatını bu yatırımcı tipi belirleyecek desek yanlış olmaz sanırım. Bakalım ekim ayı bizlere neler gösterecek.